ก่อนอื่นมารู้จักกันก่อนค่ะว่าการเวนคืนคืออะไร เวนคืนโดยใครแล้วเค้าเอาไปทำไม สำหรับการเวนคืนที่ดินคือการที่รัฐบังคับซื้อที่ดินของประชาชน เพื่อนำไปพัฒนาพื้นที่ให้เป็นสาธารณะประโยชน์ เช่น
โดยการเวนคืนที่ดินนั้นจะมีการจ่ายเงินค่าทดแทนแก่เจ้าของที่ดิน ซึ่งสามารถต่อรองโดยการอุทธรณ์เพื่อขอพิจารณาได้ แต่ไม่สามารถปฎิเสธการโดนเวนคืนได้ค่ะ แล้วถ้าอยู่ๆโดนเวนคืนที่ดินจะต้องทำอย่างไร ส่วนรัฐมีขั้นตอนอย่างไรบ้างตามมาอ่านกันได้เลย
ในการเวนคืนที่ดินของรัฐจะมีขั้นตอนต่างๆดังนี้
ในการเวนคืนที่ดินจะมีรายละเอียดต่างๆและข้อมูลบางส่วนที่เจ้าของที่ดินควรรู้เพื่อประโยชน์สูงสุดของเจ้าของที่ดินเอง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องค่าทดแทน หรือการดำเนินการเรียกร้องในเรื่องต่างๆ
ค่าทดแทน :โดยค่าทดแทนที่ได้จะครอบคลุมทั้งค่าที่ดิน, ค่าสิ่งปลูกสร้าง โรงเรียน ไม้ยืนต้น หรือทรัพย์อย่างอื่นอันติดอยู่กับที่ดินที่มีลักษณะเป็นการถาวรหรือประกอบเป็นอันเดียวกับที่ดินนั้น เช่นแปลงเกษตร แนวรั้วบ้านนั่นเองกค่ะ
นอกจากนั้นยังรวมไปถึงค่ารื้อถอนในกรณีที่ต้องการรื้นถอนสิ่งปลูกสร้างหรือทรัพย์สินไปยังที่ดินใหม่ และค่าเสียหาอื่นๆในการออกจากที่ดินเดิม เช่นค่าเสียโอกาส, ค่าเดินทาง, ค่าทำขวัญ เป็นต้น
สำหรับการกำหนดค่าทดแทนจะพิจารณาตามหลักเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดโดยคำนึงถึงเรื่องต่างๆ ดังนี้
โดยสามารถตรวจสอบราคาที่ดินได้ด้วยตนเองแบบออนไลน์ผ่าน https://assessprice.treasury.go.th/ ซึ่งเป็นเว็บไซต์ของกรมธนารักษ์ค่ะ
การจ่ายค่าทดแทน : รัฐต้องจ่ายเงินค่าทดแทนภายใน 120 วัน หลังทำสัญญาเสร็จสิ้น
การอุทธรณ์เรื่องค่าทดแทน : ถ้าเจ้าของที่ดินไม่พอใจค่าทดแทนสามารถยื่นอุทธรณ์ได้
การขอคืนที่ดินที่เวนคืน : ถ้าหากที่ดินที่โดนเวนคืนไม่ได้นำไปใช้ตามวัตถุประสงค์ เจ้าของที่ดินเดิมหรือทายาทมีสิทธิขอคืนที่ดินนั้น ภายใน 3 ปี โดยทางรัฐจะต้องดำเนินการพัฒนาที่ดินที่เวนคืนภายใน 5 ปี ดังนั้นจะนับสิทธิการขอคืนที่ดินหลังจาก 5 ปีนี้นะคะ และเมื่อดำเนินขอคืนที่ดินได้ เจ้าของที่ดินต้องคืนค่าทดแทนพร้อมดอกเบี้ยร้อยละ 7.5/ปี *ค่าทดแทนรวมดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายคืนอาจมีการปรับลดลงได้ ถ้าเจ้าของที่ดินสามารถพิสูจน์ได้ว่าราคาตลาด ณ ปัจจุบันต่ำกว่าจำนวนเงินที่ต้องจ่ายคืนรัฐ
สิ่งที่เจ้าของที่ดินต้องทำ : เจ้าของที่ดินต้องทำการชี้รังวัดในเขตที่ดินตามนัดหมายของเจ้าหน้าที่รัฐ และอำนวยความสะดวกในการตรวจสอบที่ดิน/สิ่งปลูกสร้างบนที่ดินตามสมควร
การย้ายออกจากที่ดิน : เจ้าของที่ดินหรือผู้อยู่อาศัยต้องออกจากที่ดินภายใน 30 วัน ผ่อนผันได้อีก 30 วัน รวมเป็น 60 วันหลังจากรับเงินค่าทดแทน หากไม่ย้ายออกจะถือว่าเป็นผู้บุกรุก ภาครัฐมีสิทธิ์ดำเนินคดีได้ตามกฎหมาย
การเวนคืนถือเป็นเรื่องน่าปวดหัวสำหรับหลายๆคน ดังนั้นก่อนจะซื้อทีดินหรือบ้านอย่าลืมสำรวจพื้นที่ก่อนนะคะว่ามีกำหนดเวนคืนที่ดินหรือไม่ โดยสามารถนำโฉนดที่ดินไปตรวจสอบกับหน่วยงานได้ หรือผ่านระบบออนไลน์ได้จากเว็บไซต์ https://thaivaluer.com/ ซึ่งทำได้ไม่ยากค่ะ
จากนั้นก็จะเห็นพื้นที่แนวเวนคืนเป็นพื้นที่สีเหลือง ซึ่งสามารถนำข้อมูลเหล่านี้ไปสอบถามหน่วยงานรัฐสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมได้เพื่อความถูกต้องของเขตแนวที่ดินที่ถูกเวนคืนและจุดประสงค์ในการเวนคืน
เมื่ออยู่ๆบ้านถูกเวนคืนคงตกใจกันไม่น้อยใช่ไหมคะ แล้วคงไม่รู้ว่าต้องเริ่มทำยังไงก่อนดี แต่อย่างลืมนะคะว่ารัฐจะมีขั้นตอนต่างๆมากมาย ไม่ใช่ว่าเวนคืนวันนี้เดือนหน้าต้องย้ายออกแถมยังได้เงินค่าทดแทนด้วย ดังนั้นอย่างเพิ่งตกใจเพราะว่าเจ้าของที่ดินยังมีเวลาในการเตรียมตัวค่ะ
